Week vier: de naakten kleden
Zondag 14 maart: armoede in eigen land
Armoede is soms dichterbij dan we denken. In Oost-Groningen en Limburg wordt armoede vaak doorgegeven van generatie op generatie. Er is weinig werk en er zijn weinig voorzieningen om kansarme jongeren op te vangen. De kerken zijn er klein en hebben weinig geld. Hoe kun je dan als diaconie iets doen voor mensen in kwetsbare omstandigheden. Kerk in Actie begeleidt kerken in deze regio’s in hun diaconale taak en ondersteunt hen zo nodig financieel. Kerken kunnen zo initiatieven starten als kledingbanken en kledinginzamelingsacties. Ze laten kwetsbare gezinnen niet in de kou staan en zorgen ervoor dat kinderen niet in te kleine kleding naar school hoeven.
Meer weten? Armoedebestrijding door kerken in Oost-Groningen: ‘Ieder mens telt’ | Protestantse Kerk in Nederland
Maandag 15 maart: de legende van Sint Martinus
Het was een dag in november. Loodzware grijze wolken bedekten de hemel en een ijzige wind blies de laatste dorre bladeren van de bomen en veegde ze voor zich uit. Over een Franse landweg reed een groepje jonge mannen. Het waren de jonge Romeinse legerofficier Maarten, en zijn makkers. Ze moesten zich haasten om een rustplaats te bereiken voor het donker werd. Het was al donker geworden toen Maarten de stad Amiens bereikte. Gelukkig stond de grote stadspoort nog open. Juist toen hij naar binnen wilde gaan, bleef zijn paard plotseling staan. Maarten klopte hem op de hals en sprak hem vriendelijk toe. Het hielp niet. Het dier wilde geen stap verder doen.
Toen steeg Maarten van zijn paard af en op dat ogenblik bemerkte hij een arme man die in een nis van de stadsmuur beschutting zocht tegen weer en wind. Hij was in lompen gehuld en bibberde van de kou. Hoewel Maarten vaak onderweg een aalmoes aan arme mensen had uitgedeeld, had hij die avond niets bij zich. Toch wilde hij deze man helpen en daarom nam hij zijn zwaard en sneed zonder aarzelen zijn mantel in twee stukken. De ene helft gaf hij de arme man, de andere hield hij zelf. Daarna besteeg hij snel zijn paard zonder de dank van de bedelaar af te wachten en reed de stad in om zijn vrienden te zoeken. Hij vond ze in een herberg, waar ze met rode wangen bij de wijn en brandewijn grappen zaten te maken. Toen ze merkten dat Maarten nog maar de helft van zijn mantel had, keken ze elkaar aan. Wat was er gebeurd? Een van de ridders schaamde zich dat hij met de anderen vooruit gegaan was zonder naar Maarten om te kijken en hij vroeg: 'Je hebt toch niet je mantel gedeeld om een van de armen te helpen?' Maarten antwoordde bescheiden: 'Ja, ik heb hetzelfde gedaan wat ik ook voor mijn broer zou hebben gedaan.'
Die nacht werd Maarten wakker door een helder licht dat in zijn kamer scheen. Christus verscheen hem in de gestalte van de arme bedelaar. Hij had de helft van Maartens mantel om zijn schouders en zei 'Maarten heeft mij deze mantel gegeven.' Die droom maakte diepe indruk op Maarten en hij voelde zich geroepen vanaf dat ogenblik de Christus te dienen. Hij liet zich dopen en trad zo gauw als bij maar kon uit de dienst van de keizer. Zo werkte hij met goedheid, liefde en opoffering onder de mensen en velen volgden zijn voorbeeld. (overgenomen van www.geloventhuis.nl )
Dinsdag 16 maart: kleren maken de mens
Kleren zijn niet alleen bedoeld om jezelf warm te houden. Ze vervullen ook een belangrijke sociale functie. Als je niet de juiste kleding draagt, hoor je er niet bij. Dat begint al op school. Als je “gekke” ,versleten of te kleine kleren draagt, kan dat voldoende reden zijn om je te pesten en uit te sluiten.
Vergeet ook niet hoe belangrijk bepaalde kleding of schoenenmerken daarbij kunnen zijn. Als de dresscode niet correct is, val je buiten de boot.
Bij volwassenen is het niet minder belangrijk. Denk nog maar eens aan de discussies die in de politiek gevoerd zijn over het wel of niet dragen van een hoofddoekje of een burka.
Als je op sollicitatie gaat, en er niet representatief uitziet, kun je de baan wel vergeten. Zo blijft armoede vaak in stand.
Als christenen worden wij gevraagd om iemand niet alleen te beoordelen op zijn of haar kleren, maar te zoeken naar de mens daarachter. Dat lijkt een open deur intrappen. Maar als je er op gaat letten, zul je zien dat ook jij en ik de neiging hebben om mensen te beoordelen op grond van hoe ze er uit zien, nog voor we een woord met die persoon gesproken hebben. Het zijn niet alleen de kleren, die de mens maken…
Woensdag 17 maart: gedicht
Mijn mantel is mijn huid.
Hij koestert en omarmt mij.
Als ik hem om mij sluit,
Beschermt hij en verwarmt mij.
Een stof, die zachtjes streelt,
zo kleurrijk en zo prachtig!
Ik voel mij als een prins,
Zo rijk, zo sterk, zo machtig.
Mijn mantel is mijn huid.
Mijn mantel is mijn schild.
Met vrede epauletten
dwing ik mijn status af.
Wie durft zich te verzetten?
Mijn wapen tegen kou,
waag ik dat stuk te snijden?
Geef ik de helft aan jou,
wanneer ik je zie lijden?
Mijn mantel is mijn schild.
Mijn mantel zo vertrouwd!
Maar één kwam langsgereden
die, sterk als een magneet,
van liefde sprak en vrede.
Durf ik het aan, mijn huid,
mijn schild hier op te geven?
Hem achterna te gaan
en kwetsbaar, bloot te leven?
Mijn mantel voelt nu oud.
(Jacqueline Roelofs-van der Linden in “Medemens 4”)
Vraag: over welke persoon gaat dit gedicht?
Donderdag 18 maart: opdracht en weggeefactie
Kids: deel iets van je speelgoed met een ander kind. Als je je speelgoed niet wilt delen, kun je ook niet samen spelen!
Volwassenen: koop deze week geen kleding, maar geef kleding weg! Vanuit het jeugdwerk van onze gemeente is er morgen en zaterdag een kledingactie, waarbij kleren worden ingezameld voor de weggeefwinkel. Gevraagd wordt om kinderkleding (vanaf maat 104) en dameskleding. Geen winterkleren, maar lente- en zomerkleren. Je kunt deze inleveren in Blister op vrijdag 19 maart van 19.00 tot 20.00 en op zaterdag 20 maart van 10.30-11.30. Op deze website staat ook een flyer van deze actie.
Vrijdag 19 maart: zonder kleren
Als je iemand wil vernederen, dan pak je zijn kleren af. In het verleden is dat vaak gebeurd. Met verslagen vijanden, met slaven die naakt te koop werden aangeboden, en de Nazi-Duitsers dwongen in de 2e Wereldoorlog Joden en andere gevangenen in de vernietigingskampen om zich uit te kleden.
Veel dieper kun je als mens niet zinken. Je bent weerloos, in alle opzichten. Overdag brandt de zon op je huid, ’s nachts is er de kou. En altijd is er de schaamte van het naakt zijn.
In de bijbel komen we ook verschillende (bijna) naakte mensen tegen. Adam en Eva schamen zich voor hun naaktheid, als ze gezondigd hebben. Ze zijn hun onschuld verloren, en verstoppen zich voor God (Genesis 3:8-10).
Koning David danst, als de ark Jeruzalem wordt binnengebracht, slechts gekleed in een linnen priesterhemd, een zogenaamde efod. In de NBG vertaling werd het een lijfrok genoemd. Een soort onderhemd dat waarschijnlijk de edele delen niet goed bedekte, als iemand stond te dansen en springen. Zijn vrouw Michal minacht David hierom. Voor David is het een vrijwillige vernedering, om zo te laten zien, dat al is hij koning, hij in de ogen van God ook maar een gewoon mens is (2 Samuel 6:14-16). Deze kende je vast nog niet: de profeet Jesaja moet van God drie jaar lang naakt en barrevoets rondlopen (Jesaja 20:2-6). Israel werd in die tijd bedreigd door Assyrië, en vertrouwde op een bondgenootschap met Egypte, en niet op God. Zoals Jesaja rondloopt, zo zal het de Egyptenaren vergaan. Zij zullen vernederd worden. God spoort de Joden zo aan om op Hem te vertrouwen, en niet op Egypte. Aanschouwelijk onderwijs dus! Maar geen gemakkelijke klus voor die arme Jesaja.
Bovenal denken wij in deze tijd aan Jezus. Hij, de Heer van het heelal, hangt aan het kruis. Niet welkom op aarde, niet in de hemel, maar hangend ertussen in. En zonder kleren! “Nadat de soldaten dan Jezus gekruisigd hadden, namen zij Zijn kleren en maakten vier delen, voor elke soldaat een deel, en zij namen ook het onderkleed. Het onderkleed nu was zonder naad, van bovenaf als één geheel geweven” (Joh. 19:23).
Niet alleen Zijn bovenkleren werden Hem afgenomen, maar zelfs het onderkleed.
Zo werd Hij uitermate vernederd. Hij is die weg gegaan, tot het einde, de dood. Maar dan schrijft Paulus: “Daarom heeft God Hem ook bovenmate verhoogd en heeft Hem een Naam geschonken boven alle naam, opdat in de Naam van Jezus zich zou buigen elke knie van hen die in de hemel, en die op de aarde, en die onder de aarde zijn, en elke tong zou belijden dat Jezus Christus de Heere is, tot heerlijkheid van God de Vader" (Fil. 2:9-11).
Zaterdag 20 maart: bekleed met Christus
Kleren staan voor waardigheid, hebben we gisteren gezien. De apostel Paulus gebruikt een prachtig beeld in Galaten 3:27: “U allen die door de doop één met Christus bent geworden, hebt u met Christus omkleed.” Niet door wat wij zelf doen, maar Hij is onze waardigheid. Hij bedekt onze schande, onze zonden. Zoals wij kleren aantrekken, om ons niet te hoeven schamen voor de mensen om ons heen, zo mogen we Christus “aantrekken”, en hoeven wij ons niet voor God te schamen. Is dat niet geweldig, dat Jezus dat voor ons wil doen?
Zondag 21 maart: de hongerigen voeden in Indonesië
Het is ongelijk verdeeld in de wereld. Op sommige plekken is obesitas een gevaar voor de volksgezondheid, op andere plaatsen lijden mensen honger. Op het Indonesische eiland Java wonen veel boerengezinnen die nauwelijks kunnen rondkomen. Kerk in Actie helpt hen om een coöperatie op te zetten. Hierdoor krijgen ze een hogere prijs voor hun producten. Zo kunnen ze weer betere landbouwmaterialen kopen. Ook worden ze geholpen om op een duurzame manier hun beroep uit te oefenen, b.v. door te leren weinig chemicaliën te gebruiken.
Meer weten? Een beter inkomen voor Javaanse boeren | Kerk in Actie (protestantsekerk.nl)
Maandag 22 maart: opdracht
Volwassenen en kids: probeer eens een week bewuster met eten om te gaan. Gooi deze week geen eten weg, eet minder vlees, en snoep deze week niet. Ga je anders tegen voedsel aankijken, als je er bewuster mee omgaat?
Dinsdag 23 maart: Ik had honger
In Matteüs 25:35 is deze de eerste in de rij. “Ik had honger en jullie gaven mij te eten.” Het is het eerste werk van barmhartigheid. Wat heb je als mens nodig om te kunnen leven? Toch allereerst dat je te eten hebt en niet omkomt van de honger. Je kunt je zelfs afvragen of het, meer dan een werk van barmhartigheid, niet een plicht is om te zorgen dat ieder mens voldoende te eten en te drinken heeft. Jezus laat hier een geluid horen, dat we overal in de bijbel tegenkomen. Dat geldt niet alleen voor je vrienden of familie, maar zelfs voor je vijanden (2 Koningen 6:22; Spreuken 25:21; Romeinen 12:20-21 enz.). Als er brood is, is er toekomst. Dan kun je vooruit kijken.
In deze veertigdagentijd denken we bovenal aan Jezus Zelf, die brood uitdeelt en mensen voedt. Daarbij kun je denken aan de spijziging van de vijfduizend, (o.a. Matteüs 14:15-21) maar ook aan de instelling van het Heilig Avondmaal.
Woensdag 24 maart: gedicht
Als je brood deelt deel je macht.
Als je macht deelt neem je deel.
Als je brood deelt deel je hart.
Als je hart deelt komt er hoop.
Als je brood deelt deel je lijf.
Als je lijf deelt word je een.
Als je brood deelt deel je pijn.
Als je pijn deelt is er trouw.
Als je brood deelt word je klein.
Als je klein wordt word je sterk.
Als je brood deelt wordt het licht.
Als het licht wordt komt het goed.
Als je brood deelt word je brood.
Als je brood wordt word je mens.
(Herman Verbeek)
Donderdag 25 maart: voedselbank in Groningen
Het is al weer een paar jaar geleden, dat op een gemeenteavond van onze kerk, Ulfert Molenhuis een lezing kwam houden over het belang en de noodzaak van de voedselbank. Hij was toen voorzitter van de voedselbank in Groningen. Met zijn gepassioneerde pleidooi maakte hij diepe indruk op veel van de aanwezigen. Het was de aanleiding voor onze kerkelijke gemeente om de voedselbank in Groningen structureel te ondersteunen. Elke maand nemen veel gemeenteleden houdbare levensmiddelen mee naar de kerk. Bij de ingang staan kratten waar zij in gelegd kunnen worden. Dit wordt elke maand dan naar de voedselbank gebracht. Daarnaast geven ook veel gemeenteleden geld, en zijn er speciale acties, zoals de chocoladeletteractie met Sinterklaas. Door de coronacrisis is de nood en armoede alleen nog maar groter geworden, en daarmee ook het maatschappelijk belang van de voedselbank. Al kunnen we nog nauwelijks in de kerk komen, vergeet de voedselbank niet. Veel mensen rekenen ook op úw hulp.
Meer weten: Voedselbank Groningen – De meest gewaardeerde maaltijdbox van Groningen. (voedselbank-groningen.nl)
Vrijdag 26 maart: citaat
“Het tekort aan voedsel dat wereldwijd tot vijfhonderdmiljoen kinderen bedreigt, kan verholpen worden voor het bedrag dat één dag moderne oorlogsvoering kost.” (Peter Ustinov, schrijver, regisseur 1921-2004)
Zaterdag 27 maart: niet van brood alleen
Als we bedenken hoe essentieel voedsel is, zou je geneigd zijn om te zeggen dat niets belangrijker is. Zonder voedsel ga je immers dood? Toch wijst Jezus op het Koninkrijk van God, als het meest belangrijke dat er is. Zélfs belangrijker dan eten. Voordat Jezus in het openbaar gaat optreden, brengt Hij eerst een periode in de woestijn door. Zonder eten! Jezus wordt door de duivel op de proef gesteld. “Als U de Zoon van God bent, beveel dan die stenen in broden te veranderen, zegt satan in Matteüs 4:3. Je zou zeggen: wat kan het voor kwaad? Jezus heeft toch honger, en wat satan Hem vraagt kan Hij toch gemakkelijk doen? Jezus is kwetsbaar. Hij is God, maar ook mens. Net als ons voelde Hij pijn, verdriet, honger en dorst.
Jezus laat zien wat in het diepst van Zijn hart leeft. Groter dan de honger is Zijn behoefte om verbonden te blijven met de Vader in de hemel. Herken je dat?
Het citaat dat Jezus de duivel als antwoord geeft komt uit Deuteronomium 8:3. “De mens leeft niet van brood alleen, maar van ieder woord dat klinkt uit de mond van God.”
Wees geen slaaf van je menselijke behoeften, maar richt je op wat eeuwigheidswaarde heeft.